1. Mając na uwadze, że dziennikarstwo ma kluczowe znaczenie dla wspierania demokracji w Polsce i całej Europie, a dziennikarstwo śledcze służy w szczególny sposób interesowi publicznemu, aby zwiększać odpowiedzialność i przejrzystość funkcjonowania społeczeństwa, w szczególności władz publicznych, Fundacja Gazety Wyborczej (dalej: Fundacja) stworzyła Program Dziennikarstwa Śledczego (dalej: Program).
2. Celem Programu jest wspieranie rozwoju i promowanie jakościowego dziennikarstwa śledczego jako odpowiedzi na wyzwania wynikające ze wzrastającej dominacji i internacjonalizacji struktur władzy politycznej, biznesowej i przestępczej, a także zmieniające się modele funkcjonowania mediów w dobie cyfryzacji, pociągającej za sobą osłabienie sytuacji finansowej mediów tradycyjnych.
3. Cel Programu będzie realizowany poprzez:
a. finansowanie i dofinansowywanie realizacji materiałów śledczych ważnych dla obywateli i sprzyjających pozytywnej zmianie polskiej rzeczywistości społecznej, politycznej i gospodarczej – dotyczących działalności władz państwowych i samorządowych, instytucji i osób publicznych, podmiotów gospodarczych lub związków wyznaniowych – przeznaczonych do rozpowszechniania w mediach w Polsce i innych państwach Unii Europejskiej;
b. wsparcie finansowe pomocy prawnej dla dziennikarzy, przeciwko którym prowadzone będą postępowania sądowe w związku z ich publikacjami z zakresu dziennikarstwa śledczego.
4. Program finansowany będzie ze środków Fundacji pozyskiwanych zgodnie z Zasadami etycznego finansowania Programu.
1. Finansowanie i dofinansowywanie realizacji materiałów śledczych odbywało się będzie poprzez przyznawanie grantów.
2. Granty wypłacane będą dziennikarzom i redakcjom. Zgłaszane projekty mogą być indywidualne i zespołowe.
3. Granty przeznaczone są dla doświadczonych dziennikarzy mieszkających w Polsce i współpracujących z polskimi mediami. Projekty mogą być realizowane we współpracy z dziennikarzami i mediami z innych krajów.
4. Grant może zostać przyznany na tworzenie materiałów we wszystkich formatach dziennikarskich: artykuły prasowe, filmy dokumentalne, materiały radiowe i wideo, fotoreportaże i książki, podcasty oraz dziennikarskie książki z dziedziny literatury faktu. Dopuszczalne jest łączenie formatów w ramach jednego projektu.
5. Materiały, na których stworzenie przyznawane będą granty, muszą nieść istotną wartość informacyjną i być przygotowane zgodnie ze standardami etycznymi określonymi w Światowej Karcie Etyki Dziennikarskiej.
6. Granty przeznaczone są na finansowanie:
a. kosztów podróży, diet, wiz, zakwaterowania, tłumaczeń, pomocników/asystentów, dostępu do płatnych baz danych, konsultacji prawnej lub specjalistycznej itp.;
b. wynagrodzeń osób zaangażowanych w tworzenie materiału lub ich pomocników. W przypadku wynagrodzenia dla osób zaangażowanych bezpośrednio w tworzenie materiału dotyczy to tylko osób niezatrudnionych na etacie, chyba że w związku z śledztwem zmuszeni są wziąć bezpłatny urlop w macierzystej redakcji. Maksymalna wysokość wynagrodzenia dla osób zaangażowanych bezpośrednio w tworzenie materiału to mediana miesięcznych zarobków dziennikarza w Polsce, tj. 5500 zł brutto;
c. kosztów produkcji materiału, w tym najem sprzętu, studia, postprodukcja itp. (do 20% kwoty przyznanego grantu);
d. kosztów zakupu sprzętu (do 30% kwoty przyznanego grantu).
7. Warunkiem przyznania grantu jest przedstawienie we wniosku listu intencyjnego od profesjonalnego medium, deklarującego wolę publikacji (rozpowszechnienia) materiału, którego dotyczy wniosek.
8. Przez profesjonalne medium rozumie się, na potrzeby niniejszego regulaminu, tytuł prasowy, program telewizyjny lub radiowy, serwis internetowy, podcast, kanał w mediach społecznościowych, w którym materiały dziennikarskie ukazują się periodycznie, nie rzadziej niż raz na kwartał. Do uznania medium za profesjonalne nie jest konieczna rejestracja w rejestrze dzienników i czasopism.
9. Granty będą przyznawane w rundach. W każdej rundzie łączna kwota środków przeznaczonych na granty wynosić będzie maksymalnie 150 000 złotych. Kwota ta może ulec zmianie decyzją Zarządu Fundacji. W 2021 r. zaplanowano dwie rundy przyznawania grantów. Liczbę rund w kolejnych latach oraz terminy przeprowadzenia poszczególnych rund określa Zarząd Fundacji.
Zatwierdzony przez Zarząd Fundacji w dniu 09.09.2021 roku.